TRIỀU KHÚC - DI SẢN VĂN HOÁ TRONG HƠI THỞ ĐÔ THỊ HÔM NAY

Vân Ánh 20:57 26/06/2025

Triều Khúc – một làng cổ ngàn năm tuổi nằm ven đô Hà Nội, nổi tiếng với Lễ hội Trống Bồng độc đáo, nơi nam thanh giả gái múa điệu truyền thống duy nhất còn lưu giữ. Làng mang đậm dấu ấn lịch sử với thành hoàng Phùng Hưng, người từng đánh thắng giặc Đường. Ngày nay, Triều Khúc vẫn giữ được vẻ đẹp hài hòa giữa hiện đại và cổ truyền, với mái đình, giếng làng, nghề thủ công xen giữa phố xá đô thị hóa. Đến Triều Khúc là tìm về với một phần hồn Việt – dung dị, sâu sắc và đầy tự hào.

Làng Triều Khúc xưa có tên là Trang Khúc Giang. Trang Khúc Giang thời xưa nằm gần sông Nhuệ và bên đường Lai Kinh, có Giếng Liên (nay là khu vực Trường đại học An ninh nhân dân). Theo các cụ cao tuổi thì xa xưa dân làng Triều Khúc ở thành một số cụm rải rác theo vùng đất dễ khai khẩn, sau này mới quần tụ thành làng lớn trên vùng đất hiện nay.

Theo các cụ cao tuổi trong làng kể lại thì dân làng Triều Khúc xưa kia sinh sống ở khu vực Giếng Liên. Đây là giếng nước ăn, chứng tích của một khu dân cư. Theo các cụ cao tuổi, trước đây khu vực này là nơi uốn khúc của dòng sông Nhuệ, nên dân cư ở đây đặt tên là Trang Khúc Giang. Còn tên "Triều Khúc", có lẽ do thuỷ triều lên xuống ở khúc sông này nên gọi là Triều Khúc. Theo sách Thăng Long - Hà Nội mười thế kỷ đô thị hoá thì vào khoảng 2700 năm cách ngày nay, biển vẫn còn nằm sát khu vực Thường Tín bây giờ. Sông Tô, sông Nhuệ gặp biển ở đây nên có thuỷ triều lên xuống.

TRIỀU KHÚC - DI SẢN VĂN HOÁ TRONG HƠI THỞ ĐÔ THỊ HÔM NAY- Ảnh 1.

Đình sàn làng Triều Khúc

Qua sự biến thiên của lịch sử, Trang Khúc Giang từ Giếng Liên chuyển về vị trí làng Triều Khúc hiện nay, có thể có hai lý do:

1. Trang Khúc Giang - Giếng Liên hẹp, ruộng ít, nên phải chuyển về vùng đất, sau này có tên là Gò Cây Táo, đất ở đây cao ráo, đồng ruộng rộng dài tốt tươi, tiện cho khai hoang trồng trọt:

2. Ở Giếng Liên gần đường cái quan, giặc dã luôn quấy nhiễu nên dân Trang Khúc Giang - Giếng Liên đã dời đến nơi ở hiện nay, tiện cho việc bảo vệ xóm làng.

Cách nhìn xa trông rộng ấy của tổ tiên làng Triều Khúc vể sau được thủ lĩnh nghĩa quân Phùng Hưng chọn làm nơi đặt đại bản doanh, chuẩn bị cho trận đánh giải phóng thành Tống Bình khỏi ách quân đô hộ nhà Đường (766 - 791).

Lịch sử phát triển con người và các dòng họ ở Triều Khúc qua các thời kỳ như sau:

Vào giữa thế kỷ thứ VIII, khi nghĩa quân Phùng Hưng từ Đường Lâm về lập quân doanh ở Triều Khúc và sau chiến thắng quân nhà Đường, có một số người trong nghĩa quân Đường Lâm ở lại sinh cơ lập nghiệp ở Triều Khúc, trong đó có vị gia tướng họ Giang của đức Phùng Hưng, trở thành ông tổ họ Giang ở làng Triều Khúc, cổng từ đường họ Giang ở Triều Khúc vẫn còn ba chữ "Dân sơ sinh". Ý nói đây là những người đầu tiên của họ Giang đến sinh sống cùng dân làng Triều Khúc.

Người họ Giang Văn, Đường Lâm ở lại sinh cơ lập nghiệp cùng nhân dân làng Triều Khúc đã mang theo đặc trưng giọng nói là thổ ngữ vùng Sơn Tây mà các nhà ngôn ngữ học thường gọi là tiếng "Trại".

TRIỀU KHÚC - DI SẢN VĂN HOÁ TRONG HƠI THỞ ĐÔ THỊ HÔM NAY- Ảnh 2.

Ao chùa làng Triều Khúc

Làng Triều Khúc gần với hai dòng sông cổ của Hà Nội: sông Tô Lịch ở phía đông và sông Nhuệ ở phía tây.

Toàn bộ đất đai làng Triều Khúc xưa kia cũng giống như các làng xã của châu thổ sông Hồng trước thế kỷ XII, khi nhà Lý chưa đắp đê Cơ Xá đều chịu ảnh hưởng của lũ sông Hồng. Chính lũ sông Hồng đã đưa phù sa bồi đắp nên vườn ruộng tốt tươi của Triều Khúc và Yên Xá. Dấu tích của phù sa và dòng chảy còn tạo nên đầm hồ, gò đống của hai làng. Và chính những đầm hồ, gò đống ấy đã tạo nên cảnh quan thiên nhiên hữu tình sông Tô, sông Nhuệ, ao chùa Triều Khúc, Gò Cây Táo và mỗi gò đống đều gắn liền với những sự tích lịch sử văn hoá ở địa phương như đống Ngũ Nhạc, đống Nghiên, đông Bút, gò Quy (Trỉều Khúc);

Qua tài liệu khảo cổ học cho ta biết, từ trên 2.000 năm về trước, mảnh đất Triều Khúc đã có cư dân người Việt cổ sinh sống. Sự hình thành làng xã Triều Khúc có bề dày lịch sử lâu đời nên đã được dân gian truyền miệng và được sử sách cũ ghi chép lại với nhiều tên gọi khác nhau: Khúc Giang - Triều Khúc và ngày nay là đơn vị hành chính xã Tân Triều.

Triều Khúc tự hào là vùng đất có nhiều các công trình văn hóa, kiến trúc, điêu khắc độc đáo, góp phần làm phong phú truyền thống văn hóa Hà Nội nghìn năm văn hiến. Trên địa bàn xã có 2 cụm di tích Đình - Đền - Chùa đã được xếp hạng cấp Quốc gia, 01 di tích xếp hạng cấp Thành phố.

Đến với Triều Khúc, du khách sẽ được tham quan các di tích có bề dày lịch sử hàng nghìn năm làng Triều Khúc với lễ hội mang đậm đà bản sắc dân tộc đã được công nhận Di sản văn hóa phi vật thể cấp Quốc gia và những điệu múa cổ nam giả nữ xúng sính trong váy áo, môi son má phấn… được thăm quan làng nghề truyền thống, thăm HTX Công nghiệp với những khung cửi dệt, thăm quan gian trưng bày sản phẩm của HTX với những sản phẩm tua cờ, băng dệt huân huy chương, quả cù… được check in những khung cảnh đẹp và thưởng thức ẩm thực được chế biến bằng các đầu bếp chuyên nghiệp.

TRIỀU KHÚC - DI SẢN VĂN HOÁ TRONG HƠI THỞ ĐÔ THỊ HÔM NAY- Ảnh 3.

Trung tâm làng Triều Khúc chụp từ trên cao

 

Tin đọc nhiều

PHỤ NỮ THANH LIỆT ĐỒNG DIỄN DÂN VŨ VÀ CÔNG BỐ QUYẾT ĐỊNH CÁC CÂU LẠC BỘ VĂN NGHỆ , THỂ DỤC THỂ THAO.

12 giờ trước

Trong không khí hào hùng của những ngày mùa thu Lịch sử chào mừng kỷ niệm 80 năm ngày Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam (02/9/1945- 02/9/2025), Hội Liên hiệp Phụ nữ tổ chức hoạt động Dân vũ sôi nổi và ý nghĩa, thể hiện tinh thần đoàn kết, yêu nước và sức sống tràn đầy của người phụ nữ Việt Nam trong thời đại mới!

Phường Thanh Liệt: Nỗ lực chi trả quà 2/9 của Chính phủ đến Nhân dân trên địa bàn

18 giờ trước

Căn cứ Nghị quyết số 263/NQ-CP ngày 29/8/2025 của Chính phủ về việc tặng quà nhân dân nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc Khánh 2/9 và Quyết định số 1867/QĐ-TTg ngày 29/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho các địa phương để thực hiện chính sách tặng quà nhân dân nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, ngày 31/8/2025, UBND phường Thanh Liệt tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch tặng quà người dân trên địa bàn phường nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh 2/9 (2/9/1945-2/9/2025).

Người dân phường Thanh Liệt phấn khởi nhận quà của Chính Phủ nhân dịp Quốc khánh 2/9

20:19 31/08/2025

Chiều ngày 31/8/2025, cùng với cả nước, phường Thanh Liệt đã đồng loạt triển khai việc chi trả quà của Chính phủ tặng Nhân dân nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945-19/8/2025) và Quốc khánh 2/9 (2/9/1945-2/9/2025).

Ủy ban MTTQ phường Thanh Liệt: Triển khai công tác Đại hội và góp ý dự thảo Báo cáo chính trị nhiệm kỳ 2025 – 2030

10:02 31/08/2025

Ngày 29/8/2025, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Thanh Liệt tổ chức Hội nghị triển khai công tác Đại hội và lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Báo cáo chính trị trình tại Đại hội đại biểu MTTQ phường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030.

Tin khác
PHỤ NỮ THANH LIỆT ĐỒNG DIỄN DÂN VŨ VÀ CÔNG BỐ QUYẾT ĐỊNH CÁC CÂU LẠC BỘ VĂN NGHỆ , THỂ DỤC THỂ THAO.
PHỤ NỮ THANH LIỆT ĐỒNG DIỄN DÂN VŨ VÀ CÔNG BỐ QUYẾT ĐỊNH CÁC CÂU LẠC BỘ VĂN NGHỆ , THỂ DỤC THỂ THAO.
Trong không khí hào hùng của những ngày mùa thu Lịch sử chào mừng kỷ niệm 80 năm ngày Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước CHXHCN Việt Nam (02/9/1945- 02/9/2025), Hội Liên hiệp Phụ nữ tổ chức hoạt động Dân vũ sôi nổi và ý nghĩa, thể hiện tinh thần đoàn kết, yêu nước và sức sống tràn đầy của người phụ nữ Việt Nam trong thời đại mới!
12 giờ trước
Phường Thanh Liệt: Nỗ lực chi trả quà 2/9 của Chính phủ đến Nhân dân trên địa bàn
Phường Thanh Liệt: Nỗ lực chi trả quà 2/9 của Chính phủ đến Nhân dân trên địa bàn
Căn cứ Nghị quyết số 263/NQ-CP ngày 29/8/2025 của Chính phủ về việc tặng quà nhân dân nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám và Quốc Khánh 2/9 và Quyết định số 1867/QĐ-TTg ngày 29/8/2025 của Thủ tướng Chính phủ về việc bổ sung có mục tiêu từ ngân sách trung ương cho các địa phương để thực hiện chính sách tặng quà nhân dân nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng Tám và Quốc khánh 2/9, ngày 31/8/2025, UBND phường Thanh Liệt tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch tặng quà người dân trên địa bàn phường nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng tháng tám thành công (19/8/1945 - 19/8/2025) và Quốc khánh 2/9 (2/9/1945-2/9/2025).
18 giờ trước
Người dân phường Thanh Liệt phấn khởi nhận quà của Chính Phủ nhân dịp Quốc khánh  2/9
Người dân phường Thanh Liệt phấn khởi nhận quà của Chính Phủ nhân dịp Quốc khánh 2/9
Chiều ngày 31/8/2025, cùng với cả nước, phường Thanh Liệt đã đồng loạt triển khai việc chi trả quà của Chính phủ tặng Nhân dân nhân dịp kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám (19/8/1945-19/8/2025) và Quốc khánh 2/9 (2/9/1945-2/9/2025).
20:19 31/08/2025
Ủy ban MTTQ phường Thanh Liệt: Triển khai công tác Đại hội và góp ý dự thảo Báo cáo chính trị nhiệm kỳ 2025 – 2030
Ủy ban MTTQ phường Thanh Liệt: Triển khai công tác Đại hội và góp ý dự thảo Báo cáo chính trị nhiệm kỳ 2025 – 2030
Ngày 29/8/2025, Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Thanh Liệt tổ chức Hội nghị triển khai công tác Đại hội và lấy ý kiến đóng góp vào dự thảo Báo cáo chính trị trình tại Đại hội đại biểu MTTQ phường lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030.
10:02 31/08/2025
Đảng ủy phường Thanh Liệt tổ chức Hội nghị giao ban công tác Đảng tháng 8, triển khai nhiệm vụ trọng tâm tháng 9/2025
Đảng ủy phường Thanh Liệt tổ chức Hội nghị giao ban công tác Đảng tháng 8, triển khai nhiệm vụ trọng tâm tháng 9/2025
Ngày 29/8/2025, Đảng ủy phường Thanh Liệt tổ chức Hội nghị giao ban công tác Đảng tháng 8, triển khai nhiệm vụ trọng tâm tháng 9/2025. Đồng chí Nguyễn Minh Tuân – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường chủ trì hội nghị.
18:09 29/08/2025
Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng – dấu ấn vẻ vang trong hành trình cách mạng
Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng – dấu ấn vẻ vang trong hành trình cách mạng
Ngày 29/8/2025, tại nhà riêng số 101B – G6, Nguyễn Trãi, phường Thanh Liệt, Đảng ủy phường Thanh Liệt trang trọng tổ chức Lễ trao tặng Huy hiệu 75 năm tuổi Đảng sớm cho đồng chí Lê Phúc Triệu (Lê Lào), sinh năm 1933.
17:11 29/08/2025
Phường Thanh Liệt: Hội thi “Tiếng hát Họa mi” với chủ đề Thiếu nhi Thanh Liệt mừng đất nước 80 mùa hoa
Phường Thanh Liệt: Hội thi “Tiếng hát Họa mi” với chủ đề Thiếu nhi Thanh Liệt mừng đất nước 80 mùa hoa
Hướng tới kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025), ngày 29/8, tại Trung tâm VHTT&TT phường, UBND phường Thanh Liệt tổ chức Hội thi “Tiếng hát Họa mi” với chủ đề “Thiếu nhi Thanh Liệt mừng đất nước 80 mùa hoa”.
16:40 29/08/2025
“Huy hiệu Đảng – Dấu ấn vẻ vang trong hành trình cống hiến của 108 đảng viên phường Thanh Liệt
“Huy hiệu Đảng – Dấu ấn vẻ vang trong hành trình cống hiến của 108 đảng viên phường Thanh Liệt
Nhân kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025), sáng ngày 29/8, Đảng uỷ phường Thanh Liệt long trọng tổ chức Lễ trao tặng Huy hiệu Đảng đợt 2/9 cho các đảng viên - những người đã cống hiến trọn đời cho lý tưởng cách mạng của Đảng và dân tộc.
14:21 29/08/2025
Phường Thanh Liệt: Lan tỏa đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” trong dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam
Phường Thanh Liệt: Lan tỏa đạo lý “Uống nước nhớ nguồn” trong dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa XHCN Việt Nam
Nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025), sáng ngày 28/8, đoàn công tác của Đảng ủy – HĐND – UBND – Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Thanh Liệt do đồng chí Nguyễn Minh Tuân – Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND phường làm Trưởng đoàn đã đến thăm, tặng quà các cá nhân tiêu biểu là người có công với cách mạng trên địa bàn Tổ dân phố số 10, phường Thanh Xuân Bắc (cũ) và Tổ dân phố số 14, Hạ Đình, phường Thanh Liệt.
09:49 29/08/2025
Phường Thanh Liệt: Thăm, tặng quà các cá nhân tiêu biểu nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hoà XHCN Việt Nam
Phường Thanh Liệt: Thăm, tặng quà các cá nhân tiêu biểu nhân kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hoà XHCN Việt Nam
Sáng ngày 28/8, đoàn công tác của Đảng ủy – HĐND – UBND – Ủy ban MTTQ Việt Nam phường Thanh Liệt do đồng chí Bùi Huy Hoàng – Phó Bí thư Đảng uỷ, Chủ tịch UBND phường làm Trưởng đoàn đã đến thăm, tặng quà các cá nhân tiêu biểu là người có công với cách mạng trên địa bàn TDP số 10, Tổ 12 Văn Quán và xóm Cầu, thôn Triều Khúc nhân dịp kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hoà Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 – 2/9/2025).
16:40 28/08/2025